Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 1951 και ξεκίνησε τη λειτουργία του ως Διακυβερνητική Επιτροπή για τη Μετανάστευση στην Ευρώπη (ΔΕΜΕ). Σήμερα, 70 χρόνια μετά, ο ΔΟΜ αποτελεί τον κορυφαίο στον κόσμο διακυβερνητικό οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για τη μετανάστευση. Ως ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού, ο ΔΟΜ Ελλάδας έχει μακρά ιστορία στενής συνεργασίας με την Ελληνική Κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών, για τη βοήθεια και υποστήριξη μεταναστών.

Ως ο μεγαλύτερος διεθνής οργανισμός για τη μετανάστευση παγκοσμίως, ο ΔΟΜ ενεργεί με τους εταίρους του στη διεθνή κοινότητα με γνώμονα την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια των μεταναστών για:

  • Την αντιμετώπιση των αυξανόμενων λειτουργικών προκλήσεων για την διαχείριση της μετανάστευσης
  • Την έγκαιρη κατανόηση των θεμάτων της μετανάστευσης
  • Την ενθάρρυνση της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης μέσω της μετανάστευσης

ΤΟΜΕΙΣ – ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΟΜ ΕΛΛΑΔΑΣ

  • Ένταξη αναγνωρισμένων προσφύγων στην ελληνική κοινωνία σε συνεργασία με τις Eλληνικές αρχές
  • Εθελούσιες Επιστροφές και Επανένταξη
  • Μετεγκατάσταση σε άλλα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης
  • Υποστήριξη των αρχών στη διαχείριση των ανοικτών δομών φιλοξενίας
  • Στέγαση και υπηρεσίες σε ασυνόδευτους ανήλικους
  • Τεχνική υποστήριξη στις Eλληνικές αρχές
  • Παροχή Ιατρικών Υπηρεσιών στο μεταναστευτικό πληθυσμό σε συνεργασία με τους Εθνικούς Φορείς
ΙΣΤΟΡΙΚΟ

H Ελλάδα υπήρξε παραδοσιακά μια από τις σημαντικότερες χώρες μετανάστευσης, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και το Γραφείο του Οργανισμού λειτουργεί στη χώρα βάσει Σύμβασης που έχει υπογραφεί στις 17 Απριλίου 1952 μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και του Δ.Ο.Μ. (τότε Δ.Ε.Μ.Ε.).  Η εν λόγω Σύμβαση καθορίζει το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Οργανισμού στην Ελλάδα, καθώς και το πλαίσιο συνεργασίας με την Ελληνική Κυβέρνηση. Η Σύμβαση, καθώς και το Καταστατικό του ΔΟΜ στην Ελλάδα έχουν κυρωθεί με Νόμο.

Το Γραφείο ξεκίνησε τη δράση του με τη διαχείριση της εθνικής μετανάστευσης, τις δεκαετίες του ’50 και έως τα μέσα της δεκαετίας του ’70 σε συνεργασία με την Ελληνική Κυβέρνηση. Ιδιαίτερης σημασίας υπήρξαν οι υπηρεσίες που προσέφερε ο ΔΟΜ στον τομέα της προετοιμασίας των Ελλήνων μεταναστών, για την ομαλότερη εγκατάστασή τους στις χώρες υποδοχής, οργανώνοντας από το 1954 μαθήματα ταχύρρυθμης επαγγελματικής εκπαίδευσης, ώστε να εφοδιαστούν με επαγγελματικές δεξιότητες, καθώς και μαθήματα ταχύρρυθμης εκμάθησης ξένων γλωσσών.  Στο πλαίσιο αυτό, ο Οργανισμός βοήθησε πάνω από 140.000 Έλληνες στη μετανάστευσή τους σε υπερπόντιες χώρες (κυρίως, ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία).

Από το 1980 και μετά, η Ελλάδα έγινε χώρα κυρίως «διέλευσης» μεταναστών/αιτούντων άσυλο από την Ανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Κατά την περίοδο αυτή, το Γραφείο Ελλάδος μερίμνησε για την μετανάστευση περίπου 89.000 αλλοδαπών μεταναστών και προσφύγων, κυρίως προς τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Ωστόσο από τις αρχές 1990, με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων η Ελλάδα κατέστη de facto χώρα μόνιμης εγκατάστασης μεταναστών, κυρίως από την Κεντρική, Ανατολική Ευρώπη και από την Αλβανία.

Από το 2007, ο αριθμός των μεταναστών και αιτούντων άσυλο που εισέρχονταν με πλοιάρια δια μέσου του Αιγαίου, αυξήθηκε σημαντικά. Ωστόσο, από το 2010, περίπου το 85% των παράτυπων διελεύσεων των συνόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο γινόταν από την Τουρκία προς την Ελλάδα.

Η Ελληνική Κυβέρνηση στη διάρκεια αυτών των χρόνων, προκειμένου να διαχειριστεί την κατάσταση αυτή, υλοποίησε κύριες ρυθμιστικές πρακτικές. Το βασικό νομοθετικό εργαλείο, ο Νόμος 3386/2005 για την «Είσοδο, Διαμονή και Κοινωνική Ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια» αναθεωρήθηκε με τον Νόμο 3536/2007.

Το 2011, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπίστωσε ότι το 90% όλων των άτυπων εισόδων στην Ευρώπη συντελείται δια μέσου των ελληνικών συνόρων.  Σύμφωνα με στοιχεία της FRONTEX η Ελλάδα είναι η κύρια πύλη εισόδου των μεταναστών χωρίς νόμιμα έγγραφα και των αιτούντων άσυλο από την Αφρική και την Ασία. H Eurostat προσδιορίζει τον αριθμό των ξένων υπηκόων διαβιούντων στην Ελλάδα στους 956.000 εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία προέρχεται από Τρίτες Χώρες εκτός ΕΕ. και κυρίως από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Ο Ν.3907/2011 είναι μια προσπάθεια εδραίωσης ενός ρεαλιστικού συστήματος διαχείρισης της μετανάστευσης, μέσα από την λειτουργία ανεξάρτητων Υπηρεσιών Ασύλου, την ίδρυση των Κέντρων Πρώτης Υποδοχής, και την υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής  Οδηγίας 2008/115/EC για την επιστροφή των μεταναστών χωρίς νόμιμα έγγραφα.

Επικεφαλής ΔΟΜ Ελλάδας

Επικεφαλής ΔΟΜ Ελλάδας- Sanja Celebic Lukovac