Re-Health

Συμβάλλοντας στην ένταξη των νεοαφιχθέντων μεταναστών και προσφύγων στο εθνικό σύστημα υγείας των κρατών μελών της ΕΕ

Η δράση συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) – Migration Health Division (Τμήμα Υγείας Μεταναστών), με στόχο την υποστήριξη των κρατών-μελών της ΕΕ στη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών υγείας σε μετανάστες όπως και την ένταξή τους στο εκάστοτε εθνικό σύστημα υγείας.

Περιγραφή

Η Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Μετανάστευση προβλέπει την υποστήριξη των κρατών-μελών της ΕΕ που δέχονται αυξημένη μεταναστευτική πίεση όσον αφορά την ικανότητα υποδοχής μεταναστών και προσφύγων σε ζητήματα παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Επιπλέον, υπογραμμίζει την ανάγκη ύπαρξης ενός ενιαίου εργαλείου ιατρικών εξετάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το οποίο θα επιτρέπει την αναδρομή στο ιατρικό ιστορικό των νεοαφιχθέντων μεταναστών, θα διευκολύνει τη μετάβαση στις χώρες προορισμού και θα υποστηρίζει την ενσωμάτωσή τους στο εκάστοτε εθνικό σύστημα υγείας. Σε αυτό το πλαίσιο, το Τμήμα Υγείας Μεταναστών του Περιφερειακού Γραφείου του ΔΟΜ στις Βρυξέλλες σύστησε, τον Φεβρουάριο του 2016, το πρόγραμμα Re-Health - Υποστήριξη των Κρατών-Μελών υπό ιδιαίτερη μεταναστευτική πίεση ως προς την ανταπόκριση σε προκλήσεις σχετιζόμενες με την υγεία. Η δράση εναρμονίζεται επίσης με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης: τη σωστή διαχείριση της μετανάστευσης, την καθολική πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και τις δεσμεύσεις των κρατών-μελών ενάντια στον αποκλεισμό (leave no one behind).

Η δράση συγχρηματοδοτείται από το τροποποιημένο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΕ για την Υγεία (2014-2020) με συμφωνία άμεσης επιχορήγησης προς τον ΔΟΜ από τη Γενική Διεύθυνση Ασφάλειας των Τροφίμων και Υγείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) μέσω του Εκτελεστικού Οργανισμού για τους Καταναλωτές, την Υγεία, τη Γεωργία και τα Τρόφιμα (CHAFEA). Η δράση αποτελεί συνέχεια άλλων προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα οποία υλοποιεί ο ΔΟΜ, στον τομέα της υγείας των μεταναστών, όπως τα PHBLM και Equi-Health. Το πρόγραμμα Re-Health είχε στόχο την υποστήριξη των κρατών-μελών της ΕΕ που δέχονται αυξημένες μεταναστευτικές πιέσεις, ως προς την αντιμετώπιση ζητημάτων σχετικών με την υγεία των μεταναστών στα σημεία πρώτης υποδοχής, ενώ παράλληλα στόχευε στην πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση της εξάπλωσης πιθανών μεταδοτικών ασθενειών και άλλων περιστατικών όσον αφορά τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη. Το πρόγραμμα αποτελείτο από τρία κύρια δομικά στοιχεία: την ηλεκτρονική υγειονομική βάση δεδομένων και το ηλεκτρονικό Προσωπικό Ιστορικό Υγείας (PHR), τη διερευνητική φάση και την πιλοτική εφαρμογή του PHR/e-PHR στο πεδίο, σε διάφορες χώρες της Ευρώπης.

Μετά την πρώτη πιλοτική φάση του e-PHR σε Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία και σύμφωνα με τις προτεραιότητες κα τις δράσεις που ορίζονται από το Ετήσιο Πρόγραμμα Εργασίας της ΕΕ για τη Δημόσια Υγεία 2017 για την εφαρμογή του του Τρίτου Προγράμματος της δράσης της ΕΕ στον τομέα της υγείας (2014-2020), το Migration Health Division του Περιφερειακού Γραφείου του ΔΟΜ στις Βρυξέλλες πρόκειται να υλοποιήσει και να παγιώσει την εφαρμογή του PHR ως ενιαίου εργαλείου για τις ιατρικές εξετάσεις στις χώρες της ΕΕ και αναπτύξει μια αναθεωρημένη εκδοχή του εργαλείου και της σχετικής με αυτό ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-PHR) εντός του τρέχοντος έτους 2017-2018.

Στο πλαίσιο του προγράμματος Re-Health² – Εφαρμογή του Προσωπικού Ιστορικού Υγείας (PHR), ο ΔΟΜ θα υλοποιήσει τη δράση με στόχο τη συμβολή στην ένταξη των νεοαφιχθέντων μεταναστών και προσφύγων, συμπεριλαμβανομένων όσων πρόκειται να μετεγκατασταθούν, στο εθνικό σύστημα υγείας των κρατών-μελών της ΕΕ μέσω της εφαρμογής του PHR/e-PHR.

Ηλεκτρονική υγειονομική βάση δεδομένων

Κατόπιν της πρώτης πιλοτικής φάσης του PHR/e-PHR στο πλαίσιο του Re-Health και τη σχετική ηλεκτρονική υγειονομική βάση δεδομένων σε Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία και σύμφωνα με τα ευρήματα και τις προτάσεις μελετών που διενεργήθηκαν κατά την πιλοτική φάση του προγράμματος, το PHR/e-PHR και η ηλεκτρονική βάση δεδομένων θα αναθεωρηθούν ώστε να αντιμετωπίζονται καλύτερα οι ανάγκες των εμπλεκομένων μερών στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης σε μετανάστες και το γενικό πληθυσμό (τοπικές και εθνικές αρχές, κοινωνία των πολιτών κλπ) όπως και οι ανάγκες των μεταναστών και προσφύγων.

Σύμφωνα με την οδηγία της ΕΕ 2011/24/EΕ σχετικά με τη διασυνοριακή παροχή υγειονομικής περίθαλψης, την οδηγία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (95/46/EC2 και EC/2016/679) και των αρχών του ΔΟΜ για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η αναθεώρηση θα περιλαμβάνει τις εξής παραμέτρους – χωρίς να περιορίζεται μόνο σε αυτές:

• Αυτόματη μετάφραση σε δύο γλώσσες κατ’ ελάχιστο, σύμφωνα με τον γεωγραφικό προσδιορισμό του εκάστοτε χρήστη. 
• Επιπλέον δυνατότητες ηλεκτρονικής πρόσβασης σε έγγραφα, όπως αποτελέσματα ιατρικών εξετάσεων.  
• Επιπλέον χώροι για περαιτέρω ιατρική παρακολούθηση και μικροβιολογικές εξετάσεις.  
• Συμπληρωματικά πεδία έρευνας κλπ.

Για περισσότερες πληροφορίες για το PHR/e-PHR και την ηλεκτρονική υγειονομική βάση δεδομένων, βλ. εδώ. 

 Electronic Personal Health Record (E-PHR)

• Το E-PHR και η πλατφόρμα του έχουν ως στόχο μια ενοποιημένη προσέγγιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή υπηρεσιών υγείας στους μετανάστες, τη διασφάλιση κατάλληλης παρακολούθησης και της αδιάλειπτης παροχής περίθαλψης.
• Τα δεδομένα που συλλέγονται κατά την ιατρική εξέταση (Health Assessment - HA) δύνανται να συλλεγούν κατά περίπτωση είτε συγκεντρωτικά.

Παγίωση της χρήσης του PHR/e-PHR

Για την παγίωση της χρήσης του PHR/e-PHR ώστε να αναδειχθούν οι εφαρμοστικές δυνατότητες αλλά και οι περιορισμοί ενός τέτοιου συστήματος, η δράση Re-Health² action έχει ως στόχο:

• Μια δεύτερη φάση της υλοποίησης στις χώρες που συμμετείχαν στην πρώτη φάση, στο πλαίσιο του Re-Health, και κατ’ ελάχιστο σε τρία νέα σημεία.
• Προώθηση της χρήσης του PHR/e-PHR και παρομοίων συστημάτων σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. 
• Συλλογή δεδομένων της χρήσης του PHR/e-PHR για την αρτιότερη εκτίμηση των εφαρμοστικών δυνατοτήτων του συγκεκριμένου εργαλείου.
• Περαιτέρω διάδοση της ιδέας μέσω της εκτύπωσης του PHR για τις ιατρικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης.
• Συλλογή δεδομένων πάνω στην κατάσταση της υγείας των μεταναστών τη στιγμή της μετεγκατάστασης (προϋποτίθεται η συμφωνία με την DG HOME).

Δύο εκθέσεις συνδέονται άμεσα  με την εφαρμογή του PHR:

1. Έκθεση επί της χρήσης του PHR/e-PHR στις χώρες της πιλοτικής φάσης και σε όσες προστεθούν.
2. Έκθεση υγειονομικής επιτήρησης στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης (προϋποτίθεται η συμφωνία με την DG HOME).

Τέσσερα κράτη-μέλη της ΕΕ (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία) όπως και τρεις νέες χώρες (Κύπρος, Ρουμανία και Σερβία) έχουν δεσμευτεί όσον αφορά την υλοποίηση της δεύτερης φάσης του προγράμματος. 

Handbook for health professionals

• Οδηγός για την εθελοντική αξιολόγηση της υγείας προσφύγων και μεταναστών στις χώρες της ΕΕ και του ΕΟΧ
• Διατίθεται σε 9 γλώσσες της ΕΕ και στα αραβικά
• Αναπτύχθηκε από τον ΔΟΜ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο την υποστήριξη των επαγγελματιών υγείας (HPs) κατά την ιατρική εξέταση (HA)

Ιατρική εξέταση

• Η ειδική μελέτη και ο σχεδιασμός του E-PHR θέτει στο επίκεντρο το άτομο και επιτρέπει στους επαγγελματίες υγείας (HPs) να παρακολουθούν την κατάσταση της υγείας και τις ανάγκες των μεταναστών
• Το E-PHR συμπληρώνεται εύκολα και θα επιτρέπει στους HPs σε διαφορετικές χώρες ή εντός της ίδιας να ενημερώνουν τον ιατρικό ιστορικό του μετανάστη  

Προστασία προσωπικών δεδομένων

• Μόνο επιλεγμένο προσωπικό, εγκεκριμένο από τις εκάστοτε υγειονομικές αρχές, θα έχει πρόσβαση στην πλατφόρμα
• Πλήρης συμμόρφωση με τους ΔΚΥ και την Οδηγία 95/46/ΕΚ: Προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών
• Ενσωματωμένο Έντυπο Συναίνεσης το οποίο θα συμμορφώνεται με τη νομοθεσία του εκάστοτε κράτους-μέλους

Ανάπτυξη ικανοτήτων

Η ανάπτυξη των ικανοτήτων των διαμεσολαβητών υγείας είναι ζωτικής σημασίας για τη γεφύρωση του υπάρχοντος χάσματος μεταξύ ατόμων διαφορετικού κοινωνικού και πολιτισμικού υποβάθρου και των επαγγελματιών υγείας.

Στο πλαίσιο της δράσης Re-Health² , οι διαμεσολαβητές υγείας, οι οποίοι επιλέγονται μεταξύ του μεταναστευτικού/προσφυγικού πληθυσμού, θα συμμετέχουν στις δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων όσον αφορά τις ανάγκες υγείας μεταναστών και προσφύγων και την προστιθέμενη αξία του PHR/e-PHR, μέσω:

• Της οργάνωσης μιας κατ’ ιδίαν συνεδρίας σε κάθε νέα χώρα υλοποίησης της δράσης κατά την έναρξη της φάσης υλοποίησης όπως και στα νέα σημεία στις υπόλοιπες χώρες όταν και όπου χρειάζεται.
• Ένα διαδικτυακό μάθημα για τους διαμεσολαβητές υγείας/

Θα πρέπει να παραδοθούν:

• Εκθέσεις πάνω στις εκπαιδευτικές συνεδρίες. 
• Διαδικτυακό μάθημα. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και του Περιφερειακό Γραφείο των Βρυξελλών του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) υπέγραψαν απευθείας ανάθεση για την υλοποίηση του προγράμματος REHEALTH 2  (Ιούλιος 2017- Σεπτέμβριος 2018) η οποία έχει στόχο να εξετάσει την περαιτέρω εφαρμογή του Προσωπικού Ιστορικού Υγείας – ενός εργαλείου που σχεδιάστηκε για την ένταξη μεταναστών και προσφύγων στο σύστημα υγείας του εκάστοτε κράτους-μέλους της ΕΕ.

Χρηματοδότηση

Συν-χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα της ΕΕ για την Υγεία και εκτελείται από τον IOM

Περιοχές δράσης 

Τέσσερα κράτη-μέλη της ΕΕ (Κροατία, Ελλάδα, Ιταλία και Σλοβενία) όπως και τρεις νέες χώρες (Κύπρος, Ρουμανία και Σερβία) έχουν δεσμευτεί όσον αφορά την υλοποίηση της δεύτερης φάσης του προγράμματος. 

Σχετιζόμενα Πηγές

Για περισσότερες πληροφορίες: http://re-health.eea.iom.int